NSA: wątpliwości interpretować na korzyść podatnika

16 luty 2018

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2017 r. (II FSK 3280/15) orzekł, że wątpliwości powstające w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego, których nie da się usunąć z zastosowaniem podstawowych metod wykładni, tj. językowej, systemowej lub celowościowej, uzasadniają odwołanie się do zasady in dubio pro tributario i przyjęcie takiego rozumienia interpretowanego przepisu prawa, które jest korzystne dla podatnika.

Za odwołaniem się do zasady in dubio pro tributario przemawia również sytuacja, kiedy podatnik dokonując samoobliczenia podatku, w tym także stosując zwolnienie podatkowe, kierował się aktualną w tym czasie praktyką organów podatkowych oraz orzecznictwem sądów administracyjnych.
Taka sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie. Wątpliwości, które powstały przy interpretacji art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d u.p.d.o.f., są tego rodzaju, że nie da się ich usunąć z zastosowaniem podstawowych metod wykładni prawa. Argumenty przemawiające za jednym bądź drugim kierunkiem wykładni art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d u.p.d.o.f., które zostały przedstawione w przywołanych wyżej orzeczeniach sądów administracyjnych, są jednakowo ważne.
Ponadto, w czasie kiedy powstał wobec skarżącego obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży nieruchomości (2009 rok), w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przeważał pogląd, że dział spadku, w wyniku którego jeden ze spadkobierców stał się właścicielem całej nieruchomości, nie pozbawia spadkobiercę możliwości zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d u.p.d.o.f. (wyroki NSA: z dnia 12 października 2004 r., sygn. FSK 476/04; z dnia 8 lutego 2007 r., II FSK 187/06; z dnia 5 grudnia 2008 r., sygn. II FSK 1276/07). Skarżący mógł zatem oczekiwać, że taka sama interpretacja zostanie przyjęta również w jego sprawie.
Wszystko to uzasadnia odwołanie się w tej sprawie do zasady in dubio pro tributario i przyjęcie, że zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d u.p.d.o.f., objęte było nabycie nieruchomości przez skarżącego w drodze dziedziczenia i działu spadku, także ponad udział spadkowy.
Biorąc powyższe pod uwagę Naczelny Sąd Administracyjny za zasadny uznał zarzut skargi kasacyjnej dotyczący naruszenia art. 21 ust. 1 pkt. 32 lit. d u.p.d.o.f. poprzez jego niezastosowanie w sprawie, a także powiązany z nim zarzut naruszenia art. 32 Konstytucji RP, który to przepis nakazuje traktowanie w jednakowy sposób podatników znajdujących się w takiej samej sytuacji podatkowo-prawnej. Zasadny okazał się też zarzut dotyczący naruszenia art. 121 § 1 o.p., wyrażający zasadę zaufania do organów podatkowych. W konsekwencji zasadny jest też zarzut dotyczący naruszenia art. 151 p.p.s.a.
Niezasadny jest natomiast zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. postawiony osobno, jak też w powiązaniu z art. 133 § 1 p.p.s.a. Artykuł 141 § 4 p.p.s.a. wskazuje jakie elementy powinno zawierać uzasadnianie wyroku. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia te wymagania. Zawiera zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzuty podniesione w skardze, stanowisko organu podatkowego, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Błędne stanowisko sądu pierwszej instancji co do oceny zaskarżonej decyzji, czy też syntetyczne przedstawienie argumentacji sądu, nie może być kwalifikowane jako naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. ani też art. 133 § 1 p.p.s.a., który nakazuje sądowi wydanie wyroku na podstawie akt sprawy.
Niezasadne i nieprzystające do realiów tej sprawy są zarzuty dotyczące naruszenia art. 122, art. 187 § 1, art. 210 § 1 o.p. Powstały w tej sprawie spór nie dotyczył prawidłowości ustaleń stanu faktycznego, tylko wykładni i zastosowania prawa materialnego. Wydane w tej sprawie decyzje zawierają wszystkie elementy wymienione w art. 210 § 1 o.p. Fakt, że skarżący nie zgadza się z treścią tych decyzji nie stanowi o naruszeniu wskazanych przepisów prawa procesowego.
Mając powyższe na uwadze oraz uznając, że istota tej sprawy jest dostatecznie wyjaśniona, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. orzekł o uchyleniu zaskarżonego wyroku w całości, a także o uchyleniu w całości decyzji organów podatkowych obu instancji. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy uwzględnią wskazany wyżej sposób wykładni art. 21 ust. 1 pkt. 32 lit. d u.p.d.o.f.

Źródło: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/1964E93592

Dołożyliśmy wszelkich starań, aby informacje przekazywane w naszym Newsletter były zgodne ze źródłem ich pochodzenia. Jednocześnie nie bierzemy odpowiedzialności za ich prawidłowość, kompletność ani aktualność.